جهش ۵۰ برابری ظرفیت خورشیدی؛ واقعیت یا هدف دست‌نیافتنی؟

معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری با تأکید بر اینکه ایران در آستانه یک فرصت کم‌نظیر برای توسعه انرژی خورشیدی قرار دارد، اعلام کرد: تحقق اهداف این حوزه نیازمند همکاری همه‌جانبه، تسهیل مقررات و تقویت زیرساخت‌هاست. 

تورج امرایی امروز (سه‌شنبه، ۱۱ آذر) در نشست تخصصی مشترک وزارت نفت و نیرو با محوریت توسعه نیروگاه‌های خورشیدی اظهار کرد: ایران از ظرفیت‌های ممتاز خورشیدی در جهان برخوردار است؛ به‌طوری که بسیاری از نقاط کشور بیش از ۲۵۰ روز آفتابی و میانگین ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ کیلووات‌ساعت تابش در مترمربع را ثبت می‌کنند. وی افزود: ناترازی انرژی، باوجود چالش‌ها، یک فرصت بی‌سابقه برای جهش در انرژی‌های تجدیدپذیر ایجاد کرده است. 

امرایی با اشاره به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی گفت: سهم انرژی خورشیدی از تولید برق جهان در سال ۲۰۲۴ حدود ۷ درصد بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۵ به ۱۶ درصد برسد؛ به‌طوری که همراه با انرژی بادی، ۳۰ درصد برق جهان را تأمین خواهد کرد. وی افزود: اگر ایران بخواهد با روند جهانی همگام شود، سهم ۲۵ تا ۳۰ درصدی انرژی خورشیدی برای کشور منطقی است. 

ضرورت جهش در توسعه خورشیدی 

وی با بیان اینکه جهان سالانه ۵۵۰ گیگاوات ظرفیت جدید خورشیدی نصب می‌کند ـ رقمی چند برابر کل ظرفیت تولید برق ایران ـ گفت: اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۶۰ گیگاوات نیروگاه خورشیدی نصب کرده که ۱۷۰ گیگاوات آن پشت‌بامی بوده است؛ ظرفیتی که نیاز به شبکه‌های انتقال و پست ندارد. این مقام مسئول افزود: ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی پشت‌بامی ایران تنها حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ مگاوات است و نیاز به جهش جدی دارد. 

وابستگی به واردات سلول و بخشی از زنجیره تولید پنل 

معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان با اشاره به چالش‌های تولید تجهیزات گفت: در بخش سلول خورشیدی، کشور فاقد زیرساخت عملیاتی است و تنها ۲۳ درصد نیاز داخلی تأمین می‌شود. وی ادامه داد: اگرچه مبدل‌های کوچک پنج‌کیلوواتی در کشور تولید می‌شود، اما در ظرفیت‌های بالا نیاز به توسعه جدی وجود دارد و طرح بومی‌سازی یک میلیون کیلووات مبدل با مشارکت پنج شرکت دانش‌بنیان آغاز شده است. 

نیاز واقعی کشور؛ ۶۵ هزار مگاوات در ۱۰ سال 

امرایی گفت: بر اساس مطالعات انجام شده، ایران طی ده سال آینده به ۶۵ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی نیاز دارد؛ رقمی معادل رشد ۵۰ برابری ظرفیت فعلی. وی تأکید کرد: برای تأمین ۳۰ درصد برق کشور از خورشیدی، باید حدود ۲۰۰ میلیارد کیلووات‌ساعت از این محل تولید شود که تحقق آن نیازمند بازنگری جدی سیاست‌ها و مقررات است. 

توسعه نیروگاه‌های هیبریدی و چالش نرخ خرید تضمینی 

وی افزود: تاکنون حدود چهار هزار کیلووات نیروگاه خورشیدی هیبریدی در تهران نصب شده و در چند استان دیگر نیز در حال توسعه است. این نیروگاه‌ها حتی در زمان قطع برق، توان تأمین انرژی اضطراری را دارند. امرایی همچنین نرخ‌های فعلی خرید تضمینی برق خورشیدی را ناکافی دانست و گفت برای جذب سرمایه‌گذاران باید اصلاح شود. 

وی در پایان اعلام کرد: معاونت علمی آمادگی دارد از تمامی دستگاه‌ها و شرکت‌های وابسته به وزارت نفت برای توسعه انرژی خورشیدی حمایت علمی، فنی و اجرایی ارائه کند. توسعه خورشیدی بدون همکاری همه‌جانبه و تسهیل‌گری گسترده محقق نخواهد شد. 

(منبع:شانا)