نفتون- سرویس گذار انرژی : موضوع پارادایم شیفت در انرژی بیش از دو دهه است که در جهان توسعه یافته صنعتی محل بحث یا برنامه ریزی است اما بعد از رویدادهای سخت به ویژه وقوع نبرد در اوکراین بود که قاره سبز مجموعه ای از سیاستگذاری های جدی و عملگرایانه را برای حرکت به سوی انرژی های نو در پیش گرفت در کشورما ایران نیز مساله تحول در سیاستگذاری و نظام اجرایی ، با دامنهدار شدن بحران پایداری منابع انرژی و آنچه به اشتباه در ادبیات اقتصاد عمومی با عنوان ناترازی یاد می گردد وارد مرحله تازه ای شده است و به نظر می رسد دولت در تدارک یک پارادایم شیفت در این موضوع است. با این حال نشانه هایی از حضور به موقع و درست بخش خصوصی در زمینه گذار انرژی در ایران به چشم می آید که می تواند طلوع یک عصر تازه در حرکت فعالان انرژی به سوی ساختار و ساختمان تازه انرژی را نوید دهد. همین روزهای اخیر با صدور مجوز بهرهبرداری نخستین نیروگاه خورشیدی از طرح بزرگ ۱۵۰۰ مگاواتی گروه انرژی پاسارگاد، این مجموعه توانست اولین عرضه رسمی برق تولیدی خود را در بازار برق کشور به ثبت برساند؛ رویدادی که بهعنوان نقطه عطفی در مسیر توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در بخش خصوصی کشور مورد توجه فعالان صنعت برق قرار گرفته است.
ورود عملیاتی طرح ۱۵۰۰ مگاواتی به فاز تولید
طرح ۱۵۰۰ مگاواتی انرژیهای تجدیدپذیر گروه انرژی پاسارگاد بهعنوان یکی از بزرگترین پروژههای خصوصی حوزه انرژی پاک در کشور تعریف شده است. این طرح شامل مجموعهای از نیروگاههای خورشیدی در نقاط مختلف کشور است که با تکمیل آن، چندین میلیون کیلوواتساعت برق پاک سالانه به شبکه سراسری تزریق خواهد شد.
نخستین واحد این طرح پس از طی مراحل طراحی، ساخت، تستهای عملکردی و دریافت تأییدیههای فنی از دستگاههای مسئول، بهصورت رسمی وارد مدار شد و مجوز بهرهبرداری آن صادر گردید؛ مجوزی که امکان حضور نیروگاه در بازار برق کشور را رسمیت بخشید.
ثبت نخستین عرضه برق؛ گامی مهم در اقتصاد انرژی پاک
همزمان با بهرهبرداری رسمی این نیروگاه، گروه انرژی پاسارگاد نخستین عرضه برق حاصل از این طرح را در بازار برق کشور انجام داد. این عرضه، علاوهبر آغاز روند درآمدزایی پروژه، نشاندهنده آمادگی کامل فنی و عملیاتی نیروگاه برای مشارکت پایدار در شبکه سراسری است.در چارچوب بازار برق ایران، نیروگاههای تجدیدپذیر با توجه به مزیتهای فنی و اقتصادی خود و نیزعدم مصرف سوختهای فسیلی و تولید پایدارمیتوانند نقش مهمی در افزایش رقابتپذیری و کاهش هزینههای تولید ایفا کنند.
ورود برق تولیدی این نیروگاه به بازار، نشانهای روشن از توسعه حضور انرژیهای پاک در ساختار اقتصادی صنعت برق است.
گام بزرگ بخش خصوصی در توسعه انرژی خورشیدی
گروه انرژی پاسارگاد از زمان آغاز اجرای طرح ۱۵۰۰ مگاواتی، هدفگذاری مشخصی برای ایجاد زیرساخت گسترده تولید برق خورشیدی انجام داده است. منابع مطلع میگویند با بهرهبرداری از نخستین واحد و ثبت تولید آن در بازار برق، مراحل تکمیلی سایر نیروگاههای طرح نیز با سرعت بیشتری دنبال میشود.این طرح با استفاده از پنلهای با راندمان بالا و فناوریهای نوین کنترل تولید اجرا شده و در طراحی آن، استانداردهای بینالمللی در حوزه ایمنی، پایداری و مدیریت تولید لحاظ شده است. بهرهگیری از ظرفیتهای مهندسی داخلی و استفاده از پیمانکاران و تولیدکنندگان ایرانی، از ویژگیهای شاخص این پروژه است.
صرفهجویی در مصرف سوخت و کاهش آلایندهها
طبق برآوردهای کارشناسان، هر واحد خورشیدی این طرح با تولید سالانه برق پاک، نقش مهمی در کاهش مصرف سوخت نیروگاههای فسیلی دارد. این کاهش مصرف، علاوهبر صرفهجویی اقتصادی برای کشور، موجب کاهش انتشار آلایندهها و بهبود شاخصهای زیستمحیطی نیز میشود.از سوی دیگر، رشد نیروگاههای تجدیدپذیر باعث کاهش فشار بر شبکه در دورههای اوج مصرف میشود و میتواند در افزایش پایداری شبکه سراسری نقشآفرینی کند.
یک گام موثر در تحقق برنامههای کلان توسعه انرژیهای تجدیدپذیر
توسعه ظرفیت تجدیدپذیر در کشور طی سالهای اخیر بهعنوان یکی از اولویتهای اصلی صنعت برق مطرح بوده است. سیاستهای وزارت نیرو و سازمان انرژیهای تجدیدپذیر (ساتبا) بر افزایش ظرفیت نیروگاههای پاک تا چند هزار مگاوات تمرکز دارد.بهرهبرداری از نخستین نیروگاه طرح پاسارگاد و عرضه برق آن در بازار، بهعنوان یکی از دستاوردهای بخش خصوصی، میتواند شتابدهنده تحقق اهداف ملی در حوزه انرژی پاک باشد.با توجه به رشد مصرف برق و محدودیت منابع فسیلی، توسعه پروژههایی با مقیاس بالا، همچون طرح ۱۵۰۰ مگاواتی پاسارگاد، اهمیت استراتژیک دارد. این پروژه نمونهای از همافزایی سرمایهگذاری داخلی، ظرفیتسازی صنعتی و مدیریت حرفهای پروژه در حوزه انرژیهای نو است.
چشمانداز توسعه طرح و ادامه مسیر
با آغاز عرضه برق نخستین نیروگاه، مراحل اجرایی سایر واحدهای پروژه در دستور کار قرار گرفته و براساس اعلام منابع آگاه، طی ماههای آینده بخشهای بیشتری از این طرح به شبکه متصل خواهند شد.پیشبینی میشود با تکمیل کامل طرح، نقش گروه انرژی پاسارگاد در بازار برق کشور بهطور چشمگیری افزایش یابد و این مجموعه بتواند سهم قابلتوجهی از تولید برق خورشیدی کشور را بر عهده گیرد.
آثار و پیامدهای « یک شروع خوب»
عرضه برق اولین نیروگاه از طرح 500 مگاواتی گروه انرژی پاسارگاد در بازار برق کشور، رویدادی مهم برای صنعت برق و نشانهای روشن از حرکت بخش خصوصی بهسوی سرمایهگذاری گسترده در انرژیهای پاک است.این رویداد علاوهبر آغاز فصل جدیدی از تولید برق خورشیدی در مقیاس بزرگ، میتواند الگوی موفقی برای سایر سرمایهگذاران و پروژههای مشابه باشد و نقش مهمی در تحقق اهداف ملی در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر ایفا کند.