ایران همچنان در فهرست خاکستری FATF ماند

وحید شقاقی‌شهری، کارشناس اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی، در گفت‌وگو با خبرآنلاین توضیح داد که ماندن ایران در لیست سیاه FATF نه به دلیل ضعف فنی یا حقوقی، بلکه به دلیل وزن سیاسی کشورهای تصمیم‌گیرنده و مذاکرات پشت پرده است.

گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در تازه‌ترین اجلاس خود، بار دیگر ایران را از لیست کشورهای پرخطر خارج نکرد و اعلام کرد که تا تکمیل کامل برنامه اقدام، این کشور همچنان در فهرست با ریسک بالا باقی خواهد ماند. این تصمیم پس از بررسی گزارش ایران درباره تصویب کنوانسیون پالرمو و اقدامات مرتبط با مقابله با تامین مالی تروریسم صورت گرفت، اما FATF اعلام کرده است که حق تحفظ‌های ایران بیش از حد گسترده است و انطباق داخلی با استانداردهای این نهاد جهانی کافی نیست.

ایران از سال ۲۰۱۶ برنامه اقدام خود را آغاز کرده، اما FATF تاکید دارد که بخش عمده‌ای از تعهدات عملیاتی اجرا نشده و برنامه اقدام همچنان ناقص است. در بیانیه اخیر، این نهاد بار دیگر از کشورهای عضو خواسته است که اقدامات مقابله‌ای مؤثر علیه ایران اعمال کنند، شامل جلوگیری از تاسیس شعب یا نمایندگی مؤسسات مالی ایرانی و محدود کردن همکاری‌های بانکی در مواردی که استانداردهای کافی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم رعایت نمی‌شود.

همزمان، ایران، چین و روسیه تلاش کردند تا برداشت خود را درباره بازگشت تحریم‌های شورای امنیت ارائه کنند، اما FATF قرائت غربی‌ها را تایید و تاکید کرده است که با توجه به تعهدات ایران در زمینه اشاعه هسته‌ای، اعضای این نهاد موظف به مقابله با ریسک‌های تامین مالی اشاعه هستند. این موضع نشان می‌دهد که حتی با تعامل و پیشرفت‌های محدود، ایران هنوز برای جامعه بین‌المللی اعتماد کافی ایجاد نکرده است.