مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران با تأکید بر حرکت به سمت مدیریت دادهمحور و هوشمندسازی زنجیره سوخت گفت: فرصت برای کار فناورانه و دادهمحور در صنعت پالایش و پخش بسیار گسترده است و آنچه در این مسیر اهمیت دارد، جهتگیری درست، اولویتبندی مسائل و تعریف مدلهای مؤثر همکاری است.
به گزارش نفتون به نقل از شانا، محمدصادق عظیمیفر امروز (چهارشنبه، ۲۶ آذر) در آیین گرامیداشت هفته پژوهش در شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران با اشاره به چالشهای پیشروی صنعت انرژی کشور اظهار کرد: امروز صنایع، بهویژه در حوزه انرژی و بهطور خاص بخش پالایش و پخش، با مسائلی همچون ناترازی انرژی، رشد مصرف، محدودیت شدید منابع، تحریمها، پیچیدگی شبکه توزیع و الزامهای زیستمحیطی مواجهاند که این شرایط ما را ناگزیر از تصمیمگیریها و اجرای تدابیر دشوار کرده است.
وی با بیان اینکه رویکردهای سنتی و بخشی گذشته اثربخشی لازم را نداشتهاند، افزود: اگر این رویکردها کارآمد بودند، امروز باید در شاخصهای کلیدی شاهد بهبود عملکرد میبودیم، نه در برخی موارد تنزل. از این رو، اعتقاد ما در شرکت ملی پالایش و پخش این است که برای غلبه بر این چالشها، ناگزیر از تحول در شیوه تصمیمسازی، اجرا و حکمرانی هستیم.
تدوین سند راهبردی صنعت پالایش و پخش
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران با اشاره به تدوین یک سند راهبردی در دولت چهاردهم بیان کرد: بر اساس ارزیابی دقیق شرایط موجود و شناسایی نقاط ضعف و چالشها، یک سند راهبردی برای مجموعه پالایش و پخش تدوین شده که ذیل آن شش راهبرد اصلی شکل گرفته و بهعنوان نقشه راه و جهتگیری کلان شرکت در دستور کار قرار دارد.
عظیمیفر با تأکید بر اینکه پژوهش و فناوری نباید در حاشیه، بلکه باید در متن تصمیمگیری و اجرا قرار گیرد، گفت: این موضوع صرفاً یک شعار نیست و تجربههای کوتاهمدت نشان داده است که نگاه فناورانه و استفاده از ابزارهای نوین میتواند بازدهی قابلتوجهی برای شرکت ملی پالایش و پخش به همراه داشته باشد.
وی افزود: پژوهش باید ناظر به حل مسائل واقعی صنعت باشد و فناوری زمانی اثربخش خواهد بود که در مقیاس عملیاتی اجرا شود، نه اینکه صرفاً در سطح آزمایشگاهی باقی بماند. یکپارچگی در حوزه پژوهش و فناوری نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
ضرورت نگاه یکپارچه و کلان در حوزه پژوهش و فناوری
معاون وزیر نفت با اشاره به گستردگی صنعت پالایش و پخش گفت: این صنعت دارای ۱۰ پالایشگاه، حدود ۱۵ هزار کیلومتر خط لوله، ۳۷ منطقه پخش، حدود ۷۰ تا ۸۰ انبار، بیش از ۵ هزار و ۱۰۰ جایگاه عرضه فرآوردههای مایع و حدود ۲ هزار و ۴۰۰ جایگاه سیانجی است و این گستردگی، حاکم شدن نگاه یکپارچه و کلان در حوزه پژوهش و فناوری را ضروری میسازد.
عظیمیفر با تأکید بر اینکه تحول دیجیتال و هوشمندسازی یک اقدام نمادین نیست، بلکه یک اصل اساسی در برنامههای شرکت است، تصریح کرد: سالانه حدود ۵۵ میلیارد دلار فرآورده در زنجیره صنعت پالایش تولید و توزیع میشود و مدیریت هوشمند این حجم از منابع، ضرورتی اجتنابناپذیر است.
وی با بیان اینکه باید از مدیریت واکنشی عبور کرده و به سمت مدیریت دادهمحور حرکت کنیم، اظهار کرد: در مجموعه پالایش و پخش سامانههای اسکادای خطوط لوله وجود دارد که متأسفانه چند سال از مدار خارج شده بود و همین موضوع کارایی دیسپچینگ و مدیریت توزیع را کاهش داده بود.
احیای سامانه اسکادا در دستور کار
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران با اشاره به فعال بودن سامانه سیستم اطلاعات مدیریت (MIS) افزود: در حال حاضر دادههای روزانه دریافت میشود، اما بهرهبرداری از این دادهها عمدتاً به نظارتهای کلی محدود شده است، در حالی که ساماندهی و تحلیل همین دادهها میتواند بدون هزینه سنگین، سالانه ۲ تا ۳ میلیارد دلار عایدی برای کشور ایجاد کند.
وی اعلام کرد: احیای سامانه اسکادا در دستور کار قرار گرفته و همزمان راهاندازی سامانه هوش تجاری (BI) بهصورت یکپارچه و انتقال سیستم کنترل توزیعشده (DCS) پالایشگاهها به مرکز مانیتورینگ پالایش و پخش آغاز شده است. در این مسیر، پالایشگاه ستاره خلیج فارس بهعنوان نخستین پالایشگاه به مرکز مانیتورینگ متصل شده و بهزودی از مرکز هوشمند پایش یکپارچه پالایش و پخش رونمایی خواهد شد.
شناسایی انحرافهای گسترده با تحلیل داده
عظیمیفر با اشاره به نمونهای از استفاده عملی از تحلیل داده در مقابله با قاچاق سوخت گفت: با تقاطعگیری دادههای سامانه هوشمند سوخت، دوربینهای بینجادهای و سامانههای صدور بارنامه، بدون اقدام پیچیده و تنها با یک تحلیل داده ساده، بیش از ۶۰۰ میلیون لیتر انحراف شناسایی و پروانههای مرتبط با قاچاق سوخت ابطال شد که ارزشی حدود ۴۰۰ میلیون دلار برای کشور ایجاد کرد.
وی تأکید کرد: این تجربه نشان میدهد فرصت برای کار فناورانه و دادهمحور در صنعت پالایش و پخش بسیار گسترده است و با جهتگیری درست، اولویتبندی مسائل و همکاری مؤثر با دانشگاهها و مراکز پژوهشی میتوان گامهای مؤثری در رفع ناترازیها و چالشهای این صنعت برداشت.