معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان سیاستگذاری و مدیریت راهبردی انرژی با تأکید بر نقش دولت در سیاستگذاری و مدیریت حوزه انرژی گفت: مادر ناترازیهای ایران، ناترازی انرژی است و باید برای رفع آن تصمیمهای اساسی گرفت.
به گزارش نفتون به نقل از ایرنا، اسماعیل سقاب اصفهانی روز دوشنبه در چهارمین کنفرانس بینالمللی بهینهسازی مصرف و بهرهوری انرژی و در نخستین سخنرانی رسمی خود به عنوان معاون رئیسجمهور اظهار کرد: در حوزه انرژی، نخستین وظیفه ما ترسیم نقشه چالشها و ریشهیابی مشکلات کشور بود. پس از مطالعات گسترده، به این نتیجه رسیدیم که ناترازی انرژی زیربنای بخش عمدهای از ناترازیها و مشکلات کلان کشور است.
وی با اشاره به اینکه بخش قابل مشاهده این ناترازی در قالب قطعیها، محدودیتها و دغدغههای روزمره مردم بروز مییابد، افزود: پشت این مشکلات، ابعاد عمیقتری قرار دارد؛ ناترازی انرژی کشور را در چرخهای گرفتار کرده که یک سوی آن تورم و سوی دیگر افزایش نرخ ارز است؛ چرخهای که بارها در دهههای اخیر تکرار شده است.
سقاب اصفهانی بیان کرد: سالها تصور میشد با ثابت نگه داشتن قیمت چند کالای کلیدی میتوان تورم را مهار کرد، اما این سیاست نهتنها تورم را کنترل نکرد بلکه خود به بخشی از مشکل تبدیل شد.
معاون رئیسجمهور ادامه داد: همه خانواده و نزدیکانم را فدای لحظهای سربلندی ایران میکنم. دیروز، پیش از خاکسپاری فاطمه حسنای عزیزم و زمانی که آقا محمد سبحان هنوز در قید حیات بودند، در جلسه دولت قول دادم. پس از وداع با هر سه عزیزم نیز این عهد را تکرار کردم. به مردم شریف و رئیسجمهور تعهد دادهام و بر این عهد ثابتقدمم. این مصیبت سنگین نهتنها مرا متوقف نکرد، بلکه انرژی و انگیزهام را برای حل مسائل حوزه انرژی و ایجاد تحول در نظام حکمرانی هزاران برابر ساخت.
وی تأکید کرد: گزارشهای موجود نشان میدهد هر دولتی که روی کار آمده، با وجود تلاش فراوان، نتوانسته وضعیت را بهصورت پایدار بهبود دهد. دلیل اصلی آن، ایرادهای ساختاری در سیاستهایی است که این چرخه معیوب را ایجاد کردهاند. تا زمانی که از معلولها فاصله نگیریم و به سراغ علتهای ریشهای نرویم، این وضعیت ادامه خواهد داشت.
سقاب اصفهانی افزود: بازی با قیمت انرژی نیز از همین جنس تصمیمهای معلولمحور است. اینکه صرفاً گفته شود «قیمت باید افزایش یابد»، نشانه باقی ماندن در همان چرخه اشتباه است. هنوز درک درستی از فاصله گرفتن از معلولها پیدا نکردهایم و تا زمانی که این فهم بهوجود نیاید، حتی اگر ساختارهای جدید تشکیل دهیم، نتیجهای جز شکست حاصل نمیشود. باید زمانی خوشحال شویم که نشانههای تغییر سیاستها و فاصله گرفتن از تصمیمات غلط گذشته بروز کند.
رئیس سازمان سیاستگذاری و مدیریت راهبردی انرژی تصریح کرد: اگر مشاهده کردیم برخی از باورهای غلط و «مشهورات نادرست» که سالها دنبال شده، امروز به اشتباه بودن آنها پی بردهایم و دیگر قصد تکرارشان را نداریم، آن زمان میتوان به اصلاح مسیر امیدوار بود.
وی افزود: زمانی گمان میکردیم با پایین نگه داشتن قیمت گازوئیل میتوانیم ترانزیت منطقه را در اختیار بگیریم، یا تصور داشتیم با تولید کامیون در داخل قادر خواهیم بود شبکه حملونقل را مدیریت کنیم. در حالیکه تولیدکننده از یارانه گاز بهرهمند شده و از مالیات معاف میشود و این سیاستها نتیجهای مطلوب بهدنبال نداشتهاند. همچنین این تصور که سوخت ارزان موجب افزایش عبور کامیونها از جادههای ایران میشود نیز اشتباه بوده، زیرا مشکل اصلی در بهرهوری گمرکات است، نه قیمت سوخت.
معاون رئیسجمهور با اشاره به برداشتهای اشتباه در سیاست حملونقل گفت: اینکه بدون راهاندازی «قطار کامل» تصور کنیم میتوانیم حملونقل کشور را اصلاح کنیم، خطاست. هنوز برخی باور دارند محور حکمرانی حملونقل «کشنده» است، در حالیکه در بسیاری از کشورها دولت فقط نگهدارنده ریل است و واگن و کشنده را به بخش خصوصی میسپارد. اگر به بخش خصوصی اجازه داده شود قطار کامل راهاندازی کند، بخش قابل توجهی از حملونقل جادهای و مصرف گازوئیل کاهش یافته و بنادر خشک توسعه مییابند.
وی ادامه داد: توسعه نیروگاه، افزودن واگن یا خرید کشنده، وظیفه دولت نیست. دولت نباید کامیون جمعآوری کرده یا کامیون جدید ارائه کند. این وظایف بخش خصوصی است و نقش دولت صرفاً سیاستگذاری است.
سقاب اصفهانی گفت: باید سیاست روشنی اعلام شود مبنی بر اینکه از این پس کشندهها به بخش خصوصی واگذار میشود و این بخش میتواند قطار کامل راهاندازی کند. فعالان بخش خصوصی میگویند اگر چنین سیاستی اجرایی شود، بنادر خشک ایران ظرف کمتر از یک سال توسعه مییابند.
وی در پایان اظهار داشت: این مثالها نه برای حل یک موضوع خاص، بلکه برای توضیح این نکته است که اساس حکمرانی، تغییر سیاستهاست، نه حضور دولت در میدان. میدان متعلق به مردم و بخش خصوصی است و دولت باید میداندار سیاست باشد، نه بازیگر آن.