نفتون – اندیشکده حکمرانی و سیاست گذاری ایران ما : گروه انرژی پاسارگاد نخستین گزارش پایداری خود را برای سال ۲۰۲۴ منتشر کرد؛ رویدادی که میتوان آن را یکی از مهمترین اقدامات این گروه در مسیر رشد پایدار، افزایش شفافیت سازمانی و پاسخگویی در برابر ذینفعان و جامعه دانست.
این گزارش که براساس استانداردهای بینالمللی پایداری و چارچوبهای جهانی ESG (محیطزیست، اجتماع و حکمرانی) تدوین شده، تصویری روشن از تلاشها، عملکرد و برنامههای بلندمدت گروه انرژی پاسارگاد در چهار محور کلیدی گذار انرژی، حفاظت از زمین، ایمنی، و توسعه اقتصادی و اجتماعی ارائه میدهد.
گروه انرژی پاسارگاد که طی سالهای اخیر بهعنوان یکی از فعالترین مجموعههای بخش خصوصی در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر شناخته شده است، با انتشار این گزارش نشان میدهد که رویکرد خود را از “اجرای پروژه” به “مسئولیتپذیری جامع” ارتقا داده و پایداری را بهعنوان یک اصل راهبردی در ساختار تصمیمگیری و حاکمیت شرکتی خود وارد کرده است.
۱. اهمیت استراتژیک انتشار نخستین گزارش پایداری
در شرایطی که صنعت انرژی ایران با چالشهایی همچون رشد مصرف، محدودیت منابع فسیلی، ضرورت کاهش آلایندهها و لزوم توسعه انرژیهای پاک روبهرو است، انتشار گزارش پایداری از سوی یک مجموعه خصوصی بزرگ، اقدامی فراتر از یک گزارشگری معمول تلقی میشود.این اقدام نشاندهنده تغییر نگرش و بلوغ سازمانی است؛ تغییری که صنعت انرژی ایران دیرزمانی است انتظار آن را میکشد.
به تعبیری دیگر و از دیدگاه اندیشکده حکمرانی و سیاستگذاری نفتون؛ انتشار گزارش پایداری پاسارگاد نشان میدهد:
این گروه خود را در برابر جامعه، محیطزیست و ذینفعان پاسخگو میداند.
رویکرد مدیریت مجموعه از سطح عملیاتی به سطح حاکمیت شرکتی ارتقا یافته است.
استانداردهای بینالمللی در فرآیندهای مدیریتی، محیطزیستی، مالی و اجتماعی در حال نهادینه شدن است.
انرژی پاک، مسئولیت اجتماعی و توسعه جوامع محلی به محورهای اصلی فعالیت شرکت تبدیل شدهاند.
به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان صنعت انرژی انتشار این گزارش را یک «نقطه عطف» در مسیر حرفهایسازی و شفافیت شرکتهای فعال در حوزه انرژی تجدیدپذیر میدانند.
۲. چهار محور اصلی گزارش پایداری
گزارش پایداری گروه انرژی پاسارگاد بر چهار پیشران کلیدی استوار است؛ محورهایی که در اغلب شرکتهای شاخص حوزه انرژی در جهان نیز مورد توجه قرار میگیرند.
۲–۱. گذار انرژی؛ حرکت از سوخت فسیلی به انرژی پاک
در این بخش، برنامهها و اقدامات شرکت برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و افزایش بهرهوری انرژی تشریح شده است.
گروه انرژی پاسارگاد در سال ۲۰۲۴، با پیشبرد طرحهای گسترده خورشیدی، نقش مؤثری در توسعه انرژی پاک ایفا کرده است.
از جمله دستاوردهای مهم این محور:
توسعه طرح عظیم ۱۵۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی
بهرهبرداری از اولین نیروگاه و عرضه برق در بازار برق کشور
کاهش انتشار سالانه هزاران تُن گازهای گلخانهای
توسعه زیرساختهای فنی و مدیریتی مرتبط با انرژی تجدیدپذیر
این اقدامات، پاسارگاد را به یکی از بازیگران اصلی گذار انرژی در کشور تبدیل کرده است.
۲–۲. حفاظت از زمین؛ تعهد به محیطزیست و منابع طبیعی
در این محور، رویکرد شرکت در مدیریت اثرات محیطزیستی، کاهش آلایندهها، مدیریت پسماند و حفاظت از منابع مورد بررسی قرار گرفته است. گزارش نشان میدهد:
شرکت سیاستهای مشخصی برای کاهش اثرات زیستمحیطی پروژهها اعمال میکند.
معیارهای بینالمللی ارزیابی پایداری محیطزیست در مراحل طراحی و بهرهبرداری پروژهها اجرا میشود.
سیستمهای نظارتی برای کنترل مصرف منابع و پایش انتشار آلایندهها فعال است.
این بخش نشاندهنده تغییر نگاه شرکت از «تعهد به قوانین» به «پیشگامی در حفاظت از محیطزیست» است.
۲–۳. ایمنی؛ اولویت نخست در صنعت انرژی
گروه انرژی پاسارگاد در گزارش پایداری خود بر اهمیت ایمنی کارکنان و پروژهها تأکید ویژهای کرده است.
با توجه به ماهیت صنعتی و حساس پروژههای انرژی، سیستمهای HSE توسعهیافته، آموزشهای تخصصی و ارتقای فرهنگ ایمنی از سوی شرکت بهطور جدی دنبال شده است.
طبق گزارش:
میزان حوادث کاری کاهش یافته است.
استانداردهای بینالمللی مدیریت ایمنی در پروژهها اجرا شده است.
فرایندهای ارزیابی ریسک و کنترل خطرات بهروزرسانی شدهاند.
۲–۴. توسعه اقتصادی و اجتماعی؛ ارزشآفرینی برای جامعه
این بخش به اقدامات شرکت در توسعه منطقهای، ایجاد فرصتهای شغلی، توانمندسازی نیروی انسانی و اجرای برنامههای مسئولیت اجتماعی میپردازد.
از جمله اقدامات مهم:
اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم در مناطق اجرای پروژهها
همکاری با پیمانکاران محلی
برگزاری برنامههای حمایتی و اجتماعی
سرمایهگذاری در آموزش نیروی انسانی
این محور نشان میدهد که شرکت نگاه توسعهای خود را تنها به داخل سازمان محدود نکرده، بلکه اثرات اقتصادی و اجتماعی فعالیتها را نیز مدنظر دارد.
۳. دستاوردهای برجسته پاسارگاد در حوزه مسئولیت اجتماعی
گروه انرژی پاسارگاد طی سالهای گذشته موفق به کسب افتخارات مهمی در حوزه مسئولیت اجتماعی شده است؛ افتخاراتی که نشاندهنده جدیت این مجموعه در اجرای تعهدات اجتماعی است.
تندیس زرین جایزه مسئولیت اجتماعی مدیریت – سالهای ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳
این جایزه معتبر نشان میدهد که پاسارگاد توانسته فعالیتهای مسئولانه خود را به سطح استانداردهای ارزیابی ملی برساند.
کسب نشان عالی مسئولیت اجتماعی در جشنواره روابط عمومی و مسئولیت اجتماعی که این نشان تأکید دوبارهای بر جایگاه شرکت در حوزه مسئولیت اجتماعی سازمانی است.
۴. نقش گزارش پایداری در تقویت حاکمیت شرکتی
یکی از محوریترین بخشهای این گزارش، تأکید بر نقش آن در حاکمیت شرکتی (Corporate Governance) است.
در جهان امروز، گزارش پایداری تنها یک سند محیطزیستی نیست؛ بلکه ابزاری استراتژیک برای مدیریت ریسک، تصمیمگیری حرفهای، شفافیت و پاسخگویی است.
اهمیت این گزارش در تقویت حاکمیت شرکتی در چهار سطح قابل تحلیل است:
۴–۱. شفافیت؛ پایه اعتماد ذینفعان
رسانهها، سرمایهگذاران، نهادهای ناظر و جامعه، شفافیت را یکی از شاخصهای اصلی اعتبار یک شرکت میدانند.
گزارش پایداری با ارائه دادههای دقیق و قابل اندازهگیری، سطح شفافیت در گروه انرژی پاسارگاد را ارتقا میدهد.
این شفافیت کمک میکند:
عملکرد واقعی شرکت دیده شود و اعتماد سرمایهگذاران تقویت شود
تصویر حرفهای شرکت در صنعت انرژی بهبود یابد
۴–۲. پاسخگویی؛ تعهد شرکت در برابر جامعه
گزارش پایداری بهطور مستقیم شرکت را نسبت به اهداف و برنامههایش پاسخگو میکند.
زمانی که یک شرکت عملکرد خود را مستند و منتشر میکند، برای سالهای آینده نیز ملزم میشود مسیر پیشرفت را ادامه دهد.
این فرآیند موجب میشود:
تعهدات اجتماعی و محیطزیستی شرکت تثبیت شود
ساختار مدیریتی یادگیرنده و اصلاحپذیر باشد
ذینفعان امکان ارزیابی دقیق عملکرد را داشته باشند
۴–۳. مدیریت ریسک؛ پیشگیری به جای واکنش
پروژههای انرژی با ریسکهای زیستمحیطی، اجتماعی و حتی مالی روبهرو هستند.
یکی از کارکردهای مهم گزارش پایداری، تبدیل ریسکهای پنهان به «شاخصهای قابل پایش» است.
شرکتی که ریسکها را شناسایی و گزارش میکند:
توان مدیریت چالشها را افزایش میدهد
از بروز مشکلات محیطزیستی و اجتماعی جلوگیری میکند
در فرآیندهای بینالمللی سرمایهگذاری امتیاز رقابتی کسب میکند
۴–۴. پایداری در تصمیمگیری؛ ورود ESG به ساختار مدیریتی
در گزارش پایداری ۲۰۲۴ پاسارگاد آمده است که معیارهای ESG بخشی از فرآیند ارزیابی و تصمیمگیری شرکت شدهاند.
این تحول موجب میشود:
انتخاب پروژهها با نگاه بلندمدت انجام شود
اثرات محیطی و اجتماعی از ابتدا محاسبه شوند
مدل اقتصادی شرکت پایدارتر و مقاومتر شود
این دقیقاً همان رویکردی است که شرکتهای مطرح جهان مانند Shell، Enel و Ørsted دنبال میکنند.
۵. چرا گزارش پایداری پاسارگاد برای صنعت انرژی ایران مهم است؟
انتشار این گزارش یک اتفاق معمولی نیست؛ بلکه میتواند آغازگر موج جدیدی از استانداردسازی، شفافیت و مسئولیتپذیری در صنعت انرژی کشور باشد.
اهمیت این گزارش در چند سطح قابل بررسی است:
افزایش اعتماد عمومی به پروژههای انرژی
جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی
همسویی با سیاستهای ملی توسعه انرژیهای تجدیدپذیر
ارتقای استانداردهای حرفهای صنعت انرژی کشور
ایجاد الگوی گزارشگری برای سایر شرکتها
۶. جمعبندی و نتیجه گیری اولیه:
انتشار نخستین گزارش پایداری گروه انرژی پاسارگاد در سال ۲۰۲۴، اقدامی استراتژیک و آیندهنگرانه است که نشان میدهد این مجموعه تنها به تولید انرژی نمیاندیشد، بلکه نقش خود را در توسعه پایدار، حفاظت از محیطزیست، ارتقای سطح زندگی جوامع محلی و پیشبرد حاکمیت شرکتی به رسمیت شناخته است.این گزارش میتواند الگویی برای سایر شرکتهای فعال در صنعت انرژی باشد و مسیر تازهای برای شفافیت، پاسخگویی و مدیریت پایدار در ایران بگشاید.